Cho vay nặng lãi khi nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Có nhiều người cho vay tiền với lãi suất rất cao so với lãi suất quy định. Vậy khi nào cho vay nặng lãi bị truy cứu trách nhiệm hình sự?
Lãi suất cho vay theo đúng quy định của pháp luật.
Điều 476 Bộ luật dân sự quy định như sau:
“Lãi suất vay do các bên thỏa thuận. Nhưng không được vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố”
Hiện nay lãi suất cơ bản do nhà nước quy định tại Quyết định số 2868/QĐ-NHNN ngày 29/11/2010. Mức lãi suất cơ bản bằng đồng Việt Nam là 9%/năm tức bằng 0,75%/ tháng.
Lãi suất cho vay
Như vậy lãi suất cho vay các bên có thể thỏa thuận nhưng không vượt quá 150% lãi suất cơ bản của nhà nước quy định, có nghĩa mức lãi suất cho phép là:
Lãi suất năm : 9% x 150% = 13,5%/ năm.
Lãi suất tháng : 13,5 :12 = 1,125%/tháng.
Tức là các bên chỉ có thể áp dụng mức lãi suất tối đa đối với khoản tiền vay là 1,125%/tháng. Trường hợp các bên thỏa thuận mức cho vay vượt quá mức lãi suất mà pháp luật cho phép thì khi có tranh chấp xảy ra, pháp luật chỉ bảo vệ phần lãi suất cho vay trong phạm vi pháp luật cho phép.
Trách nhiệm pháp lý khi cho vay quá lãi suất quy định
Truy cứu trách nhiệm hình sự
Khi cho vay quá lãi suất cho phép theo quy định của pháp luật thì bên cho vay phải chịu trách nhiệm pháp lý như sau:
Bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cho vay nặng lãi
Điều 163 Bộ luật hình sự về tội cho vay nặng lãi như sau:
– Người nào cho vay với mức lãi suất cao hơn mức lãi suất cao nhất mà pháp luật quy định từ mười lần trở lên có tính chất chuyên bóc lột, thì bị phạt tiền từ một lần đến mười lần số tiền lãi hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến một năm.
– Phạm tội thu lợi bất chính lớn thì bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
Lãi suất ngân hàng
– Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ một lần đến năm lần số lợi bất chính. Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề. Hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.”
Như vậy chỉ khi nào người cho vay với lãi suất gấp 10 lần lãi suất của ngân hàng nhà nước (trên 11,2%/tháng) mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này.
Bị xử phạt vi phạm hành chính
Với mức lãi suất cho vay dưới 10 lần lãi suất ngân hàng quy định (trên 1,12% đến dưới 11,2 %/tháng) thì sẽ bị xử phạt hành chính về hành vi cho vay.
Cụ thể, tại khoản 3 Điều 11 Nghị định 167/2013/NĐ-CP có quy định như sau:
Xử phạt vi phạm hành chính
Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây: “Cho vay tiền có cầm cố tài sản, nhưng lãi suất cho vay vượt quá 150% lãi suất cơ bản do Ngân hàng nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm cho vay.”
Như vậy, căn cứ để xác định hành vi cho vay nặng lãi bị xử phạt hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự là quá rõ ràng. Cả người cho vay và người vay cần nắm rõ quy định này để có thể tự bảo vệ quyền lợi trong các giao dịch dân sự của mình.
Hãy gọi cho chúng tôi nếu bạn có nhu cầu tư vấn cụ thể: 1900.599.818
Tác giả: Luật sư Bùi Hường